Canlıların Sınıflandırılması
Bilim insanları yeryüzünde 10 ile 100 milyon arasında canlı türü yaşadığını düşünmektedir. Bu canlı türlerinin yapıları birbirinden tamamen farklı olmayıp aralarında benzer özellikler de vardır. Yeryüzündeki canlıların hepsini ayrı ayrı incelemek ve tanımlamak imkânsızdır. Bundan dolayı bilim insanları canlılarla ilgili yeterli bilgi edinmek için canlıları gruplara ayırmaktadır. Canlıları özelliklerine göre gruplara ayırma işine sınıflandırma denir.
İki çeşit sınıflandırma yapılmıştır.
1. Ampirik (Suni) Sınıflandırma
M.Ö 350 yıllarında Yunan filozofu Aristo'nun yaptığı sınışandırmadır. Bu sınışandırmanın temeli canlıların dış görünüşünün benzerliğine ve görev benzerliğine dayanır.Bu sınıflandırmada analog organlar dikkate alınır. Aristo hayvanları suda, karada ve havada yaşayanlar, bitkileri de otlar, çalılar ve ağaçlar olarak gruplandırmıştır.
Analog Organ
Görevleri aynı, embriyonik kökenleri ve anatomileri farklı olan organlardır. Örneğin kanat kuşun ve böceğin uçmasını sağlar. Ancak kuşun kanadı embriyonun mezoderm tabakasından köken alır. Böceğin kanadı ise embriyonun ektoderm tabakasından köken alır.
Analog_Organ
2. Filogenetik (Doğal) Sınıflandırma
Homolog Organ
Dış görünüşleri ve görevler farklı, embriyonik kökenleri ve anatomileri aynı olan organlardır. Yunusun yüzgeci ile yarasanın kanadı homolog organdır. Bu organların görevleri farklıdır. Yüzgeç canlının yüzmesini, kanat ise canlının uçmasını sağlar. Ancak bu organların iç yapıları incelendiğinde kas, kemik, sinir donanımının birbirine benzediği görülür. Kemikler
ve kaslar embriyonun mezoderm tabakasından kökenlenir.
Canlıların sınıflandırılması yapılırken kromozom sayısı dikkate alınmaz. Aynı tür canlıların kromozom sayısı genelde aynıdır. Ancak farklı tür canlıların kromozom sayıları da aynı olabilir. Ayrıca kromozom sayısının fazla olması canlının gelişmişlik derecesi hakkında bilgi vermez
Sınıflandırma Birimleri
Filogenetik sınıflandırmada en küçük birim TÜR dür. Tür kavramını ilk defa John Ray (1626 – 1705) ortaya koymuştur. J.Ray, bitkileri ve hayvanları tek sistemde sınıflandırmaya çalışmıştır. Tür kavramı, sistematiğin babası sayılan Carl von Linne tarafından geliştirilmiştir.
Tür
Ortak bir atadan gelen, birbiri ile çiftleşebilen, verimli döller meydana getirebilen canlılar topluluğudur. Aynı türden canlıların kromozom sayıları aynı, gen ve protein yapıları benzerdir.
Filogenetik sınıflandırmada canlılar 7 ana grupta toplanmıştır. Bu gruplar küçükten büyüğe doğru " Tür – Cins –Aile – Takım – Sınıf – fiube – Alem" şeklinde sıralanır.
Benzer özelliklere sahip türler cinsi, benzer cinsler aileyi,benzer aileler takımı, benzer takımlar sınıfı, benzer sınıflar şubeyi, benzer şubeler de alemi oluşturur. Buna göre, sınıfı aynı olan iki türün şubesi kesin aynıdır. Ancak sınıftan sonraki basamakları aynı da olabilir, farklı da olabilir.
Günümüzde bilim insanları her grubu alt gruplara ayırmışlardır. Türün alt grubunu varyete ve ırk olarak adlandırmışlardır. Örneğin farklı ırkları olan insan bir türdür.
tur
Türden aleme doğru gidildikçe,
Birey sayısı artar.
