Anadolu'nun İşgal Edilmesi
1. İşgaller Karşısında Osmanlı Yöneticilerinin Tutumu
Paris Konferansı'nda alınan kararlar sonrası düşman güçler Anadolu'yu işgal etmeye başlamıştır.
Bu işgallere karşı Osmanlı padişahı Vahdettin itilaf Devletleri ile mücadele etmek yerine onlarla anlaşma yolunu seçmiştir.
Başarısız olan Ahmet izzet Paşa Kabinesi istifa etmiş yerine Tevfik Paşa Hükümeti gelmiş, ancak o da başarılı olamayınca Damat Ferit Paşa atanmıştır.
Padişahın uzlaşmacı tavrı ve hükümetin başarısız olması Türk milletini itilaf Devletleri karşısında yok saymıştır.
2. İşgaller Karşısında Mustafa Kemal'in Duruma Bakışı
Mustafa Kemal, Mondros Ateşkes Anlaşması imza lanınca, Liman Von Sanders'in yerine Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığı'na tayin edildi. Ateşkes imzalanınca, İstanbul'a döndü. itilâf Devletleri'ne ait donanma İstanbul limanına demirlemişti. Bunu gören Mustafa Kemal, yaverine Türk milletine duyduğu sonsuz güveniyle "Geldikleri gibi gidecekler." demişti.
Mustafa Kemal, İstanbul'da bulunduğu süre içinde vatanın nasıl kurtarılabileceğini düşündü, sivil ve asker idareciler ile temasa geçti.
Ülke işgal edildiğinde vatanın kurtuluşu ile ilgili farklı düşünceler bulunuyordu:
1 . İngiltere'nin himayesine girmek
2. Amerika'nın mandası olmak
3. Bölgesel kurtuluş yolları denemek
Mustafa Kemal bu kurtuluş yollarını tam bağımsızlığa aykırı bulmuş, bağımsızlığın sağlanmasının halkın verdiği mücadele ile olacağına inanmıştır.
ÖRNEK: Birinci Dünya Savaşı sırasında İngiltere, Fransa, Rusya ve İtalya'nrn, Osmanlı Devleti'nin topraklarıyla ilgili yaptıkları gizli antlaşmalardaki paylaşımdan sonra
I. İtalya'ya bırakılan İzmir'in, İngiltere'nin desteğiyle Yunanistan'a verilmesi,
II. Rusya'nın savaştan çekilmesi,
III. Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi
durumlarından hangileri paylaşımda değişiklik olduğunu gösterir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
2009 ÖSS
ÇÖZÜM: İzmir topraklarının İtalya'ya bırakılması yerine Yunanistan'a verilmesi, Rusya'nın savaştan çekilmesi I. Dünya Savaşı öncesindeki gizli antlaşmalarda değişiklik olduğunu gösterir. Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi ise I. Dünya Savaşı'nın sonuçlanması ile ilgili bir durumdur.
Yanıt D
3. Mustafa Kemal'in Samsun'a Gönderilmesi
Mustafa Kemal, 9. Ordu Müfettişi olarak Samsun'a gönderildi. Buraya Mondros Ateşkes Antlaşması'nın gereği olarak Türklerin elindeki silahların itilaf Devletleri'ne teslim edilmesi ve Rumlarla Türkler arasındaki çatışmalara son verme amacıyla gönderilmişti. Müfettişlik emrine Osmanlı Denizcilik işletmesi'nin küçük bir gemisi olan Bandırma Vapuru verilmişti.
16 Mayıs'ta İstanbul'dan ayrılan Mustafa Kemal Paşa 19 Mayıs 1919 günü Samsun'a geldi.
Müfettişlik bölgesi içinde, göreviyle ilgili incelemelerde bulunmak amacıyla iç kısımlara geçmek istediğini 24 Mayıs'ta İstanbul'a bildiren Mustafa Kemal Paşa önce Havza'ya geldi.
